Częściowe zaćmienie Słońca. Mamy pierwsze zdjęcia

Trevor Quinn zrobił to zdjęcie ostatniego częściowego zaćmienia w zeszłym roku w Wicklow @BBC News

Częściowe zaćmienie Słońca jest widoczne we wtorek w większości obszarów na półkuli północnej. Amatorzy astronomii zostali ostrzeżeni, by uważnie obserwować to rzadkie zjawisko.

Zaćmienie rozpoczęło się o godzinie 10:58 na Islandii, a zakończy u wybrzeży Indii o 15:02 czasu polskiego, przecinając po drodze Europę, Afrykę Północną i Bliski Wschód – poinformował instytut IMCCE francuskiego Obserwatorium Paryskiego.

Tym razem zjawisko można dostrzec z terenów naszego kraju. W Polsce Srebrny Glob zaczął przykrywać tarczę Słońca między godz. 11:09 (Świnoujście) a 11:16 (Rzeszów). Kulminacja nastąpiła między godziną 12:14 (Świnoujście) a 12:26 (Rzeszów). W fazie maksymalnej na Przedgórzu Sudeckim pokryte zostało 32 proc. tarczy Słońca, a na Podlasiu nawet 47 proc. (w Gdańsku było to 42 proc., Olsztynie 41 proc., w Warszawie 41,5 proc., w Łodzi 39 proc., Krakowie i Poznaniu 37 proc., a we Wrocławiu 35 proc.). Było to zatem największe częściowe zaćmienie widoczne z terenów naszego kraju od 20 marca 2015 r. Po fazie maksymalnej Księżyc zacznie stopniowo odsłaniać Słońce; koniec zjawiska przewidywany jest na godzinę 13:30.

Zaćmienie widziane we wtorek z Ixelles w Belgii @Laurie Dieffembacq/Belga/AFP

Zaćmienia słoneczne występują, kiedy Księżyc przechodzi między Słońcem a Ziemią, rzucając swój cień w dół, na naszą planetę. Do całkowitego zaćmienia dochodzi, gdy Księżyc całkowicie zasłaniała tarczę słoneczną, pogrążając niektóre obszary naszej planety w całkowitej ciemności.

Jednak wtorkowe zaćmienie ma charakter tylko częściowy, a „cień Księżyca w żadnym punkcie nie dotknie powierzchni Ziemi” – poinformowało w oświadczeniu Obserwatorium Paryskie.

Księżyc zasłoni maksymalnie 82 procent Słońca nad Kazachstanem, ale nie będzie ono wystarczające, by dzień zmienił się w noc – powiedział astronom Obserwatorium Paryskiego Florent Deleflie.

„Aby zacząć odczuwać ciemność na niebie, postrzegać rodzaj zimnego światła, Słońce musi być przesłonięte w co najmniej 95 procentach” – wyjaśnił Deleflie.

„Zobaczymy, że brakuje małego kawałka Słońca. Nie będzie to spektakularne, ale zawsze jest to wydarzenie dla astronomów amatorów i może być przyczyną pięknych zdjęć” – dodał Deleflie.

Podczas zaćmienia Księżyc będzie prawie cztery dni od swojego perygeum, czyli najbliższego punktu na swojej 27-dniowej orbicie, przez co wydawał się będzie nieco większy niż zwykle.

Zdjęcia z zaćmienia już udostępniane są na portalach społecznościowych oraz w prowadzonych relacjach na żywo. Jako pierwsi zjawisko dostrzegli mieszkańcy Islandii oraz Wielkiej Brytanii. Choć niektórzy musieli zmagać się z chmurami blokującymi widok, inni byli w stanie zobaczyć pełnię tego zjawiska, dostrzegając charakterystyczny „kęs” na naszej gwieździe.

„Kiedy wychodzisz i widzisz zaćmienie Słońca, czy jest to częściowe zaćmienie, czy jest to całkowite zaćmienie, które są naprawdę wyjątkowe, kończysz, czując, że jesteś częścią tego całego niebiańskiego tańca między Ziemią, Słońcem i Księżycem”, powiedział Kirk. „I to daje ci poczucie miejsca … to jest miejsce, gdzie jesteś w układzie słonecznym, który jest tak ogromny”.

Ryan Milligan, astrofizyk z północnoirlandzkiego Queen’s University Belfast, jest samozwańczym „poszukiwaczem zaćmień słońca”, który podróżuje po całym świecie, aby być świadkiem rzadkich wydarzeń niebieskich.

Chociaż wtorkowe zaćmienie było niewielkie, Milligan – jako miłośnik zaćmień – stwierdził, że znów był podekscytowany, widząc, jak Księżyc przesłania tarczę Słońca.

Milligan podróżuje do wielu krajów, w tym Chile do Turcji, by zobaczyć w sumie 10 zaćmień.

W tym tygodniu zarezerwował kampera na podróż do Australii Zachodniej w kwietniu przyszłego roku, by zobaczyć całkowite zaćmienie, które będzie trwało 76 sekund. W kwietniu 2024 roku wybiera się również do Meksyku na to, co określa mianem „wielkim” – całkowitym zaćmieniem, które przejdzie nad Ameryką Północną.

Przyznaje, że już nie może doczekać się na 2026 roku, kiedy całkowite zaćmienie będzie widoczne z Hiszpanii.

Aby dowiedzieć się, kiedy zaćmienia będą widoczne w różnych krajach, Milligan polecił stronę: timeanddate.com/eclipse.

Wtorkowe zaćmienie było 16. częściowym zaćmieniem Słońca w tym stuleciu i drugim w tym roku.

Źródło: AFP/New York Times/CNN