W styczniu grożą nam wichury. Przez niezwykle silny wir polarny

O prawdziwej zimie można zapomnieć @pixabay.com

W ciągu najbliższych tygodni nie ma szans na jakąkolwiek trwałą zimę, a nawet jest wielce prawdopodobne, że zobaczymy ją nie dłużej niż przez kilka dni. Wir polarny w stratosferze jest niezwykle potężny, najsilniejszy od 40 lat, który w styczniu może nam zgotować prawdziwe piekło. Wichury, które przeszły w ostatnich dniach nad Europą Zachodnią są dopiero początkiem tego, czego świadkiem będziemy za kilka tygodni.

Już od lata dawaliśmy niewielkie szanse na to, aby tegoroczna zima zapisała się jako zimna i śnieżna. Modele sezonowe od dłuższego czasu dawały znak silnej strefowej cyrkulacji, która miała zdominować pogodę między grudniem a lutym. Jak na razie się nie pomyliły ani trochę – po silnej blokadzie, której doświadczyliśmy między kwietniem a listopadem i w dużej mierze przyniosła suszę oraz upały, w grudniu wzorzec baryczny na Atlantyku całkowicie się zmienił – w rejonie Islandii zapanowały głębokie niże, tymczasem nad Azorami wyże. Duża różnica pomiędzy układami zapewnia transport ciepłych mas powietrza znad oceanu i Afryki, dlatego zimy nie ma i nie będzie.

Przyczyną strefowej cyrkulacji powietrza jest w dużej mierze potężny wir polarny, którego rozwój obserwowaliśmy w listopadzie. W tym roku jest on na tyle silny, że zdołał odeprzeć wszelkie fale ciśnienia i energii od układów barycznych wysokiego ciśnienia znad Syberii. Wir ulegał chwilowym zakłóceniom, ale szybko się reaktywował. Z najnowszych prognoz wynika, że stanie się wyjątkowo potężny na początku stycznia – temperatura w jego sercu ma obniżyć się poniżej -90 st. C, co będzie świadczyć o jego niezwykłej agresywności i nie ma już praktycznie żadnych szans na to, aby udało się go rozbić poprzez Nagłe Ocieplenie Stratosfery. „W styczniu i lutym będziemy obserwować fale nacierające na wir, ale szybko będą tracić na aktywności. Wir polany zwycięży” – mówi Marzena Rabczewska, synoptyk portalu Przyroda, Pogoda, Klimat.

Trudno powiedzieć, co spowodowało, że wir polarny w stratosferze jest tak potężny, zważywszy, że niski zasięg lodu morskiego oraz wysoka pokrywa śnieżna w październiku i listopadzie na Syberii zwykle sprzyja jego słabnięciu i zanikaniu. Po raz kolejny widać, że o prawach żądzących w stratosferze trzeba będzie się jeszcze wiele nauczyć.

Wir polarny, jak już niejednokrotnie pisaliśmy na łamach naszego portalu, więzi zimne powietrze wokół bieguna, co oznacza łagodniejszy wzorzec na niższych szerokościach geograficznych. Z tego powodu zima jak na razie w Europie i Ameryce Północnej zapisuje się jako ciepła, a nic nie wskazuje na to, aby to miało się zmienić. Agresywny wir polarny w połączeniu z silną strefową cyrkulacją powietrza w środku zimy to nie jest na pewno zwiastun zimy.

„Duża różnica temperatur panująca między obszarami polarnymi, gdzie jest zimniej niż zwykle a strefą zwrotnikową, sprzyjać będzie produkcji aktywnych niżów nad Północnym Atlantykiem, które z łatwością, z powodu słabszego niż zwykle wyżu syberyjskiego, będą przemieszczać się przez Skandynawię i Rosję” – zauważa Rabczewska. „Uważam, że taki wzorzec będzie dominował przez resztę tej zimy” – dodaje.

Silna strefowa cyrkulacja sprzyja powstawaniu głębokich niżów, a związku z tym, że zwykle w rejonie Azorów mamy do czynienia z wyżem, nierzadko Europa zmaga się z wichurami. Tak było chociażby w 2007 i 2008 r. W styczniu oraz lutym może być powtórka, a to oznacza, że takie wichury czy orkany, z jakimi mieli ostatnio do czynienia mieszkańcy Europy Zachodniej, będą się powtarzać.

„Druga połowa stycznia to może być bardzo niebezpieczny okres w pogodzie. Potężny wir polarny, jaki umiejscowi się między arktyczną częścią Kanady a Grenlandią, będzie rodził głębokie obszary niskiego ciśnienia. Europa, w tym również Polska, będą narażone na wichury, kto wie, czy nie pojawi się taki orkan, który dorówna siłą Cyrylowi – słynnemu orkanowi, jaki przeszedł nad Zachodnią i Środkową Europą pod koniec drugiej dekady stycznia 2007 r.” – zauważa Rabczewska.

Źródło: Przyroda, Pogoda, Klimat